Źinsa jo mnjo k głowje pśišło nowe pšašanje. Cogodla w serskich medjach
tego krotkego kursa za sersku rěc njedajo? W tom cełym wójowanju wo
sersku rěc, pótakem projekt "Witaj" ten medjalny źěl felujo. Co z tom
źo, huknjenje seršćiny we źiśowni, zakładnej šuli a gymnaziju,
zwiskujucy ze študerowanjem tutej rěcy kompletne njejo. Se myslim, až
pitśku zabyto tu wo tych dorosćonych. Zawěsće jo Šula za dolnoserbsku
rěc a kulturu w Chóśebuzu/ Chociebużu kněni Marii Elikowskiej-
Winklerowej.
Bóžko kak som doglědnuł we bejnej licbje reportaży RBB "Telewizju
Łužyca " jo młogi rěd serskich luźi, kenž njejo běžnje serski pika, ale
po źělach serske móžnosći ma. Stej to luźe we starstwje 40-60 lět,
kótare pśi wšakich gozbach rad k tomu serskemu pór słowow na serski
gronje. Weto njok wjele na serski powědaś. Wóni równo tak ako druge
njejo pójdu do šuli kněni Marije do Chóśebuza. Snaź za nijch nuza
buźo pśikład ten cas felowaś za to, sromota, abo njewěm hyšći z kakej
nuzy, ale tak rownym luźam dla, winowato tych pěś minut w serskim radio
abo telewizji za serski kurs namakaś. Snaź ta krotka kursa mógło by pór
słowow, dwa tśi sada na dolnoserski byś. Zawěsće z cełego na
zachopjeńku buźo dosć. Snaź wšykne luźe njetrěbali by pśewjele casu za
to, a młoge mógali by mimo sromoty w maminej serskej rěcy něco groniś.
Se myśli, až źěk tómu pracowanju prestiža serskej rěcy by bejnje rosła.
Pśedšmek tu ideji som k "Super kokośe" w Dešnje/ Desznie dolabował.
Tedy tu moderatorka z dobrym skutkom hopytowała tych luźi na jadnego
huwitanja na serski nahuknuś . Zawesće take krotkie huknjenje na serski
buźo k dobremu nic jano tym Serskem w starstwje 40-60 lět, humějucym
serski pó źělach, ale teke tym w starstwje 20-40, kenž cuju se ako
Serske . Bóžko wóni serskej rěcy njeznaju , ale ako starjejšej
rozsuźili ju huknjenje za swóje źiśi a posyłaju je k źiśownji a šuli,
źož wónej huknu serski. Se myslim, až take procowanje moderatorow radja a
telewiziju jo wjelgin dobra ideja .
Póstrowy!
Tomasz Olgierd Major
Dzisiaj przyszło mi do głowy nowe pytanie. Dlaczego w nie ma w
programach łużyckich krótkich kursów języka dolnołużyckiego? W tym całym
wojowaniu o język dolnołużycki, czyli projekt "Witaj". Co za tym idzie
nauka języka w przedszkolu, szkole podstawowej, średniej, łącznie ze
studiami tego języka trochę zapomniano o dorosłych. Oczywiście jest
szkoła Języka Dolnołużyckiego i Kultury w Chóśebuzu/ Chociebużu Pani
Marii Elikowskiej-Winklerowej. Niestety jak zauważyłem w wielu repo
rtażach
oglądając RBB "Telewizję Łužyca" jest wielu ludzi ze szczątkową
znajomością języka dolnołużyckiego w wieku 40-60 lat, którzy przy
rożnych okazjach chętnie się to tego przyznają, ale nie dają się namówić
na dłuższą rozmowę po łużycku. Oni również nie pójdą do szkoły
językowej Pani Marii. Choćby z braku czasu, wstydu, nie wiem jeszcze z
jakiego powodu, ale dla takich ludzi powinno wygospodarować się
zwyczajne pięć minut w łużyckim radio lub telewizji na krotki kurs
języka dolnołużyckiego kilka słów, dwa trzy zdania całkowicie wystarczy.
Zaoszczędziłoby to wszystkim wiele czasu, a wielu ludzi mogłoby bez
wstydu posługiwać się swoim ojczystym językiem. Zapewne prestiż tego
języka też wiele by zyskał. Na tak krótkich kursach. Przedsmak tego
pomysłu doświadczyłem na "Super kokośe" w Dešnje/ Desznie, gdzie
prowadząca próbowała z dobrym skutkiem nauczyć ludzi powitania.Zapewne
takie krótkie nauczanie języka dolnołużyckiego przyda się nie tylko tym
Łużyczanom w wieku 40-60 lat mającym szczątkową znajomość języka
dolnołużyckiego, ale też tym w wieku 20-40, którzy czują się
Łużyczanami, nie znają języka ojczystego (dolnołużyckiego), ale swoje
dzieci posyłają do przedszkola i szkoły, gdzie uczą się języka
dolnołużyckiego. Takie działanie radia i telewizji uważam za bardzo
dobry pomysł.
Pozdrawiam!
Tomasz Olgierd Major
