czwartek, 17 maja 2012

Flagi Polski i Łużyc obok siebie w moim oknie w Maszewie.



Ciekawostką jest to, że za czasów niemieckich Goleniowa (Gollnow) w twierdzy lub, jak kto woli w goleniowskim więzieniu przebywał Arnošt Bart Brězyncanski – założyciel „Domowiny”, który po I Wojnie Światowej brał udział w Konferencji Pokojowej w Wersalu pod Paryżem „walcząc” tam o wolne Łużyce, za co po powrocie został uwięziony w Goleniowie niedaleko Szczecina. Niestety obecne władze Goleniowa nie są zainteresowane tą tematyką, a w tym współpracą z Łużyczanami, więc pozwoliłem sobie samodzielnie wspierać łużyckich przyjaciół!

Zajmnostku jo to, až w nimskem casu Goleniowa (Gollnow) w popajźeństwje jo Arnošt Bart Brězyncanski – sobuzałožowar „Domowiny” był. Wón jo po I Swĕtowej Wojnje na Mĕrowej konferenciji w Wersalu pódla Paryža był, źož wójował wo lichotnu Łužycu, za co po wrośenju do domownje jogo zacynili w popaźeństwje w Goleniowje blisko Szczecina . Bóžko aktualne zastojniki w Goleniowje njej stej zajmawe za tak rownu tematiku, a w tom sobuźĕłom z Serskimi/Serbami we Łužycy, pótakem samski som spĕchował serskich pśijaśeli!

Przenośmy dobre wzory ze Sprewaldu / Błot.


Przenośmy dobre wzory ze Sprewaldu / Błot.


Rozmówki przydatne podczs spływu łodzimi łużyckimi na Dolnych Łużycach.



Wörter und die einfache Sätze/słowa a jadnore sady/słowa i proste zdania:

Deutsch
Wendisch
Polnisch



WilIkommen!

Witaj!
Witaj!
Willkommen!

Witajśo!
Witajcie!
Guten Tag!

Dobry źeń!
Dzień dobry!
Wie geht’s dir?

Kak se tebje źo?
Jak się masz?
Es geht mir gut.

se źo derje.
Mam się dobrze.
Wie viel kostet eine Kahnfahrt? (pro Person)

Wjele se płaśi za cołnowanje? (na wósobu)
Ile kosztuje spływ łodzią (od osoby)?
Eine Kahnfahrt kostet…
(pro Person)

Za cołnowanje płaśi se ...
(na wósobu)
Spływ łodzią kosztuje ...
(od osoby).
Um wie viel Uhr findet eine  Kahnfahrt statt?

Ga to cołnowanje buźo?
O której odbędzie się spływ łodzi?
Eine Kahnfahrt findet um……Uhr statt

Cołnowanje buźo
zeger ...-ich
Spływ łodzi odbędzie się
o godz. ...
Hat Ihnen diese Kahnfahrt gefallen?
Jo se Wam to cołnowanje spodobało?
Podobał się, Państwu/Pani/Panu, spływ łodzią?

Danke schön!


Hutšobny źěk!

Bardzo dziękuję!
Auf Wiedersehen!
Na zasejwiźenje!
Do widzenia!



Zahlen                                            Licby                                            Liczby
eins
jaden, jadna, jadno
jeden, jedna, jedno
zwei
dwa, dwĕ
dwa, dwie
drei
tśi
trzy
vier
styri
cztery
fünf
pĕś
pięć
sechs
šesć
sześć
sieben
sedym
siedem
acht
wósym
osiem
neun
źewjeś
dziewięć
zehn
źaseś
dziesięć




Etnograficzna mapa Łużyc


Wotrow / Ostro na Górnych Łużycach.


Ciekawostka! Mapa Łużyc z 1945 roku



Po skońcenju II  Swĕtowej Wojny jo pór koncepcijow dla serskej zemje było. Zawĕsće tu ideje dosć wšakorakje byli, wot zwiska etniskeje Łužycy z Českem abo Pólskem statom, až po natwarjenje samostatnej Łužycy.  Njewšyknym to jadnak se spodóbało, pótakem źĕl serskej zemji pódla Nimskej teke  Pólskej a Českej darili. Nĕnto natwarjenje  łužyskego stata njejo móžne, ale jo zajmna ideja natwarjenja łužyskego landa w granicach Nimskej. Lĕcrownož po hopytowanju natwarjenja gmejny, źož w wĕtšynje tu Serby we Górnej  Łužycy z mĕ „Serbski kraj” byli jo jano utopja...

Po zakończeniu II Wojny Światowej było kilka koncepcji, co do dalszych losów ziemi łużyckiej. Pomysły były dość różnorodne, od włączenia całości etnicznych Łużyc do powstałego państwa Czechosłowackiego lub Polski, po utworzenie samodzielnych Łużyc. Nie wszystkim było to jednak na rękę, więc część ziemi łużyckiej poza Niemcami przypadła Polsce i Czechom. Obecnie o utworzeniu państwa łużyckiego nie ma mowy, ale jest to fajna koncepcja utworzenia łużyckiego landu w granicach Niemiec, choć po próbach utworzenia gminy zamieszkałej w większości przez Łużyczan na Górnych Łużycach pod nazwą "Kraj Łużycki" jest to chyba tylko utopia...

środa, 16 maja 2012

Chóśebuz/Chociebuż/Cottbus na Dolnych Łużycach

Ten piękny strój ludowy możemy spotkać przy okazji różnego rodzaju świąt łużyckich na Dolnych Łużycach. Tutaj przy okazji święta 850 lecia Chociebuża.

Tu rědnu sersku/serbsku drastwu móžomy namakaś pśi goźbje wšakich serskich/serbskich swěźenjow we Dolnej Łužycy. How pśi goźbje 850 lěśa Chóśebuza.