„Naród, który nie używa języka ojczystego to martwy naród”./ "A nation that does not use mother tongue is a dead nation."

„Naród, który nie używa języka ojczystego to martwy naród”./ "A nation that does not use mother tongue is a dead nation."

30 lět Serska namša/ 30 lat Łużyckiej mszy.

Jo te Serby we Górnej Łužycy lěpše wót Serskich/ Serbow we Dolnej Łužycy su?!

 Jo te Serby we Górnej Łužycy lěpše wót Serskich/ Serbow we Dolnej Łužycy su?!

                   Škóda jano, až za nas jo to cesćone a wažne ako za pšawych młodych a starych Serskich/ Serbow we Dolnej Łužycy. Wótergi wobmyslijom se cogodla taki Wotrow we Górnej Łužycy,  lěcrownož lažy w nimskorěcnym mórju, móžo serbski byś, ale tak rowne Děšno a druge jsy we Dolnej Łužycy južo ně! Cogodla we Wotrowje we Górnej Łužycy stare a młode mógu bzez  tšacha a sromoty na droze, we loźe, cerkwji a drugich městach na serbski groniś a we Dolnej Łužycy južo ně?!  Pótakem slědne  a nejwažnjejše pšašanje!  Jo  te Serby we Górnej Łužycy lěpše wót Serskich/ Serbow we Dolnej Łužycy su? Se myslim, až ně! Cogodla jadnak we Górnej Łužycy mógu serbski a we Dolnej Łužycy ně?!

„Naród, który nie używa języka ojczystego to martwy naród” . / Narod, kenž njejo nałožujo swóju maminu rěc jo njabogi”.

Moje motto:

„Naród, który nie używa języka ojczystego to martwy naród” . / Narod, kenž njejo nałožujo swóju maminu rěc jo njabogi”.

PŚEMYSLENJE A RETORISKE PŠAŠANJA:

PŚEMYSLENJE A RETORISKE PŠAŠANJA:

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž zgubijo swóju rěc dla cuzej rěcy?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž sromota se swójej maminej rěcy?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž zabyś wo swójich pracowarjach a jich rowach?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž  tšachuje se groniś we swojej rěcy na droze, loze, šuli  a w zastojniswje?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž  njama zajma za swóju maminu rěc?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž rěc žywa źěk cuzemu narodowi, lěc z kraja a hukraja?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótara humějo maminu rěc  a njehumějo zapśegnuś k njej swójich luźi?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž njewopytuje ze swójimi starkimi groniś w maminej rěcy?

Kak jo groniś wo młoźinje naroda, kótaraž njehumejo zajmawaś drugich młodych luźi za zajmowanje swóju maminu rěcu ako napśikład cytanje knigłow, pśełožowanje wjelgin zajmnych filmow do maminej rěcy, wjerśenje filmow we maminej rěcy, a pón pokazowanje je drugim, a drugich idejow  we młoźińskich klubowanjach, źož móžno drugu młoźinu maminu rěcu zajmowaś a wabiś ju k njej a ju prěstiža podnjasć?

HOW PŠAŠANJA NJEMAJU SMĚR JANO DO JADNEGO NARODA W KÓTAREGOŽ RĚCY SOM HOPYTOWAŁ JU NAPISAŚ, ALE K WŠYKNYM  TYM KÓTARYMŽ BUDU NERWY ŠŁY ABO DRUGI NERW ZA NJU BUDU CUŚ. TU EMOCIJE NJEJSU ZŁE, ALE TU PRZEMYSLENJA MOGU WJELE ZA NJCH A JICH NAROD PŚEMJENIŚ.  SE MYSLIM, AŽ WOTEGRONO JO JADNE „ SROMOTAJŚO SE!”

ZAWĚSĆE JOLIC BUDU MÓGLI TE PŠAŠACJA PŚECYTAŚ/ LAZOWAŚ! ;-).  AKTUALNJE NJAMAM WJELE CASA SWÓJE PŚEMYSLENJA (GŁUPOŚĆI) PISAŚ, ALE CO TAM…

Źaseś rěcnych kaznjow/ Dziesięć językowych przykazań.

SLS-Textservice/Łužyski Alians

Zehn Sprachgebote

Beitrag zur Erhaltung der Sprache, wie es bei den Katalanen - ein kleines Volk in Spanien - gebräuchlich ist, überarbeitet für den wendischen Gebrauch (anstelle katalanisch steht wendisch, anstelle spanisch deutsch).

1. Sprich wendisch bei jeder Gelegenheit, besonders mit Verwandten und Freunden. Versuche mit den Leuten wendisch zu sprechen, die wendisch verstehen, obwohl Du gewohnt bist, mit diesen deutsch zu sprechen.

2. Sei zu denen offen, welche eine andere Sprache sprechen, aber bestehe darauf, dass der andere den gleichen Respekt gegenüber Deiner Sprache zeigt.

3. Sprich wendisch mit allen: auf der Straße, beim Telefonieren, auf Arbeit und sonst wo. Wenn Dich die andere Person versteht, bleib bei wendisch, auch wenn Du eine deutsche Antwort erhälst.

4. Erwecke diejenigen Deiner Verwandtschaft, welche wendisch bis jetzt nur ein wenig verstehen - sprich langsam und erläutere die Begriffe.

5. Wenn sich jemand bemüht, wendisch zu sprechen, unterstütze ihn dadurch, diese Versuche positiv zu bewerten.

6. Unterbrich den Sprechenden nicht mit der Korrektur seiner Fehler; lehre ihn durch besonders beispielhaftes Sprechen.

7. Respektiere die Vielfalt der Dialekte und unterstütze damit den wendischen Sprachreichtum.

8. Unterstütze wendische Medien - Zeitungen und Zeitschriften. Nutze jede Gelegenheit, Programme und Vorstellungen selbst zu besuchen, Bücher und weitere Materialien in wendisch kennen zu lernen.

9. Benutze Wendisch in Deinen Briefen, besonders bei Korrespondenzen mit Ämtern - schreibe auch die Adresse in wendisch. Trage dazu bei, dass Wendisch mehr zu sehen und zu hören ist - nach Möglichkeit auch im Zusammenhang mit Deiner Arbeit, zum Beispiel in Deinem Firmenlogo, im Bekanntmachungen/Werbung und in offiziellen Anschreiben der Klienten.

10. Bestehe auf Deinem Recht, die wendische Sprache in Verhandlungen mit Institutionen zu benutzen. Tue das auf schöpferische und konstruktive Art.

Wenn Du Dich an diese zehn Sprachgebote hältst, baust Du Stück für Stück an der zweisprachigen Lausitz mit, die allen gehört.

SLS-Textservice/ Łužyski Alians

Źaseś rěcnych kaznjow

Pokaz za rěcne zaźaržańe, ako se wón pokažo póla Katalanow – mjeńšynowega luda w Špańskej, hobźěłane za serbsku pótŕebu (město katalańšćina stoj serbšćina, město špańšćina nimšćina).

1.            Powědaj pśi kuždej góźbje, wósebńe ze familnymi a pśijaśelami. Hopytaj powědaś serbski z tymi luźimi, kenž rozměju serbski, lěcrownož sy zwucona/y z nimi nimski powedaś.

2.            Buź wótwórjony/a k tym, kótarež powědaju hynakšu rěc, ale hobstoj na tom, až hopokazujo wóni samski respekt twójej rěcy.

3.            Powědaj serbski ze wšyknymi: na droze, pśi telefoněrowańu, na źěle, a hynźi. Jolic śi druga wósoba rozmějo, wóstań pśi serbšćińe, lěcrownož sy dostał/a nimske wótegrono.

4.            Pózbuźuj tych swójich swójźbnych, kenž serbšćinu ako doněnta kradu ńerozměju – powědaj pomałem a hujasnuj zapśimjeśa.

5.            Gaž se něchten procujo serbski powědaś, pódpěruj jogo z tym, až toś te hopytowańa pozitiwńe gódnośiš.

6.            Ńepśegnawaj z pórěźowanim zmólkow drugich powědajucych: huc jich pśez pśikładne wósobinske powědańe.

7.            Respektěruj wšakorakosć narěcow a spěchuj z tym bogatosć powědaneje serbšćiny.

8.            Pódpěruj serbske medije – casniki a casopise. Hužywaj kuždu góźbu, sam dožywiś programy, pśedstajeńa, zeznaś knigły a dalšne materialije w serbšćińe.

9.            Hužywaj serbšćinu w swójich listach, wósebńe pśi korespondency ze zarědami – napiš teke adrese w serbšćińe. Staraj se, aby serbšćina była wěceń widna a słyšana – pó móžnosći teke w zzwisku ze swójim źěłom (na pśikład w swójom firmowym logu, w nawěškach a w zjawnych spisach klientam).

10.          Hobstoj na swójom pšawje, hužywaś serbšćinu w jadnańach z institucijami. Cyń to na zdwórliwy a konstruktiwny part.

Gaž maš se spšawńe po toś tych źaseś rěcnych kazńach, natwariš sobu pomałem dwójorěcnu Łužycu, kenž słuša wšyknym.